Cukrzyca typu 1 u dzieci często rozwija się gwałtownie, dlatego szybka reakcja rodziców i opiekunów może mieć kluczowe znaczenie. Do objawów, które powinny wzbudzić niepokój, należą przede wszystkim:
     wzmożone pragnienie i częste oddawanie moczu, również w nocy,
     nagła utrata masy ciała mimo zachowanego lub wzmożonego apetytu,
     przewlekłe zmęczenie, senność lub osłabienie,
     rozdrażnienie, pogorszenie koncentracji, spadek wyników w nauce,
     częste infekcje, np. grzybicze lub układu moczowego,
     zwiększona podatność na infekcje skórne,
     suchość skóry i ust, nieprzyjemny zapach z ust (acetonowy).

     W skrajnych przypadkach pierwszym sygnałem choroby może być kwasica ketonowa, która wymaga natychmiastowej hospitalizacji. Objawia się silnym bólem brzucha, wymiotami, przyspieszonym oddechem, sennością, a nawet zaburzeniami świadomości.

    Jeśli zauważysz u swojego dziecka powyższe objawy – nie zwlekaj. Nawet jeśli nie wskazują one jednoznacznie na cukrzycę, warto wykonać podstawowe badania krwi i skonsultować się z pediatrą lub diabetologiem. Wczesna diagnoza i szybkie wdrożenie leczenia znacznie poprawiają rokowania i pozwalają uniknąć groźnych powikłań.

     Rozpoznanie cukrzycy typu 1 opiera się na badaniach laboratoryjnych, w tym oznaczeniu poziomu glukozy we krwi na czczo oraz badaniu poziomu glukozy po posiłku lub w teście doustnego obciążenia glukozą. U dzieci z podejrzeniem cukrzycy typu 1 wykonuje się również badania przeciwciał typowych dla cukrzycy jak: ICA, GAD, IA2,  IAA, które potwierdzają autoimmunologiczne podłoże choroby. Dodatkowo oceniany jest poziom hemoglobiny glikowanej (HbA1c), który pokazuje średni poziom glukozy w ciągu ostatnich kilku tygodni.
     Bardzo ważne jest jak najszybsze postawienie diagnozy. Opóźnienie w rozpoznaniu cukrzycy typu 1 może prowadzić do groźnych dla życia powikłań, takich jak kwasica ketonowa. Wczesna diagnoza umożliwia szybkie wdrożenie leczenia i znacznie zmniejsza ryzyko powikłań ostrej fazy choroby.

     Leczenie cukrzycy typu 1 opiera się przede wszystkim na codziennym podawaniu insuliny, ponieważ organizm dziecka nie produkuje jej w wystarczającej ilości. Terapia wymaga nie tylko odpowiedniego doboru rodzaju i dawki insuliny, ale również ciągłego monitorowania poziomu glukozy we krwi, dostosowania diety i aktywności fizycznej. Kluczowe znaczenie ma jakość leczenia, ponieważ dobrze prowadzona terapia znacząco zmniejsza ryzyko wystąpienia powikłań — zarówno ostrych, jak kwasica ketonowa, jak i przewlekłych, takich jak uszkodzenie nerek, wzroku czy układu nerwowego.

     W Instytucie Diabetologii korzystamy z nowoczesnych metod leczenia, które poprawiają komfort życia pacjentów i ich rodzin. Wśród dostępnych rozwiązań znajdują się m.in.:
     Pompy insulinowe – pozwalają na precyzyjne i elastyczne dawkowanie insuliny przez całą dobę
     Systemy ciągłego monitorowania glikemii (CGM) – umożliwiają stałe śledzenie poziomu cukru we krwi bez konieczności wielokrotnych nakłuć palca
     Systemy typu „sztuczna trzustka” – łączące pompę insulinową z czujnikiem glikemii i algorytmem automatycznie regulującym podaż insuliny.

     Nowoczesna technologia to jednak tylko część skutecznej terapii. Równie ważna jest opieka interdyscyplinarna, obejmująca lekarzy, edukatorów diabetologicznych, dietetyków i psychologów, którzy wspierają dziecko i jego rodzinę w codziennym radzeniu sobie z chorobą.

    Cukrzyca typu 1, mimo że może być dobrze kontrolowana, wiąże się z ryzykiem wystąpienia poważnych powikłań. Szczególnie jeśli nieprawidłowo prowadzona jest insulinoterapia. Do najczęstszych błędów należy pomijanie zastrzyków z insuliny, co powoduje długotrwały wzrost poziomu glukozy we krwi . Do najczęstszych powikłań należą: retinopatia (uszkodzenie siatkówki oka), nefropatia (uszkodzenie nerek), neuropatia (uszkodzenie nerwów obwodowych) oraz problemy z układem sercowo-naczyniowym. U dzieci dodatkowo istnieje ryzyko zaburzeń wzrostu i rozwoju, szczególnie przy niewyrównanej cukrzycy we wczesnym okresie życia. Obecnie, przy nowych metodach leczenia występuje ono bardzo rzadko.

     W krótszej perspektywie niebezpieczne mogą być także hipoglikemia (zbyt niski poziom cukru) i kwasica ketonowa – stany wymagające natychmiastowej pomocy lekarskiej. Dlatego tak ważne jest, aby dziecko było pod stałą opieką zespołu specjalistów oraz korzystało z nowoczesnych metod monitorowania glikemii i dostosowanego leczenia.

     Wczesne wykrycie nieprawidłowości i odpowiednio prowadzona terapia znacząco zmniejszają ryzyko powikłań i pozwalają dzieciom z cukrzycą typu 1 żyć pełnią życia, uczęszczać do szkoły, uprawiać sport i realizować swoje pasje.

W przebiegu cukrzycy typu 1 często rozpoznajemy dodatkowe choroby z autoagresji, należą do nich autoimmunologiczne zapalenie tarczycy  (choroba Hashimoto) i rzadziej występujaca - choroba trzewna (celiakia), w której dochodzi do zaburzeń wchłaniana pod wpływem glutenu w pokarmie. Dlatego też każda osoba z rozpoznaną cukrzycą typu 1 powinna mieć regularnie wykonywane badania przesiewowe  w kierunku tych chorób.

     Dzięki odpowiednio dobranemu leczeniu dzieci z cukrzycą typu 1 mogą dziś prowadzić aktywne i satysfakcjonujące życie. Mogą bezpiecznie uprawiać sport, uczestniczyć w zajęciach szkolnych i pozaszkolnych, a nawet pozwolić sobie na niezaplanowany posiłek – coś, co jeszcze kilkanaście lat temu wymagało dużej ostrożności. Kluczowe znaczenie ma indywidualne podejście do terapii i dostosowanie jej do stylu życia dziecka i potrzeb całej rodziny.
     Nowoczesne technologie, takie jak pompy insulinowe i systemy ciągłego monitorowania glikemii (CGM), wspierają codzienne zarządzanie chorobą. Pozwalają lepiej kontrolować poziom cukru we krwi, zmniejszają ryzyko niebezpiecznych wahań glikemii i zwiększają elastyczność leczenia. Dzięki nim można precyzyjnie dostosować dawki insuliny do aktualnego zapotrzebowania organizmu, co przekłada się na większe bezpieczeństwo i komfort życia – zarówno dziecka, jak i jego opiekunów.